Tìm hiểu marketing mix – Chiến lược toàn diện cho mọi doanh nghiệp

Làm thế nào để truyền thông sản phẩm dịch vụ đến với khách hàng tiềm năng một cách rộng rãi và thu hút luôn là câu hỏi mà mọi nhà quản trị doanh nghiệp luôn quan tâm hàng đầu. Bên cạnh việc tạo ra những sản phẩm dịch vụ chất lượng, chiến lược tiếp thị đóng vai trò chủ chốt trong việc tạo ra lợi thế cạnh tranh cho các thương hiệu. Kết hợp tiếp thị trên nhiều phương diện được gọi là chung là Marketing Mix. Hãy cùng Navee tìm hiểu vì sao chiến lược này có thể giúp tối ưu hoạt động tiếp thị của doanh nghiệp .

1. Marketing mix là gì?

Marketing mix hay tiếp thị hỗn hợp, là một tập hợp các công cụ tiếp thị được doanh nghiệp sử dụng để quảng bá sản phẩm dịch vụ, nhằm đạt được trọng tâm tiếp thị trong thị trường mục tiêu. Tiếp thị hỗn hợp giúp doanh nghiệp cung cấp đúng sản phẩm, đúng nơi, đúng giá và đúng thời điểm để thu hút khách hàng tiềm năng và tạo hiệu quả kinh doanh vượt trội.

Năm 1948, giáo sư Marketing tại Đại học Harvard, ông Neil Borden đã đưa ra khái niệm Marketing Mix. Sau đó được E. Jerome McCarthy, một giáo sư Marketing tại Đại học Michigan State, phát triển mô hình Marketing mix 4P vào năm 1960. Trong đó, 4P là viết tắt của 4 khía cạnh marketing bao gồm sản phẩm, giá cả, phân phối và xúc tiến. Mô hình 4P được coi là nền tảng của Marketing hiện đại và vẫn áp dụng hiệu quả cho đến ngày này. 

Trong những năm gần đây, tiếp thị hỗn hợp đã được phát triển thêm với mô hình 7P. Ngoài 4 yếu tố P hiện tại còn bổ sung thêm 3P mới là con người, quy trình và bằng chứng vật chất. Mô hình 7P này được sử dụng để đáp ứng những ngành hàng dịch vụ đặc thù và những thay đổi trong môi trường kinh doanh, đặc biệt là sự phát triển của Internet và công nghệ số.

2. Tầm quan trọng của marketing hỗn hợp trong chiến lược marketing của doanh nghiệp

Marketing mix là một chiến lược tiếp thị toàn diện giúp doanh nghiệp tối ưu các yếu tố khác nhau trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Từ việc có thể xây dựng các kế hoạch tối ưu từng yếu tố và liên kết chặt chẽ những chiến lược này với nhau, doanh nghiệp có thể đạt được hiệu quả tiếp thị mạnh mẽ. Sau đây là những lợi ích quan trọng của tiếp thị hỗn hợp: 

2.1. Giúp doanh nghiệp đáp ứng nhu cầu và mong muốn của khách hàng

Marketing mix có thể giúp doanh nghiệp tìm hiểu nhu cầu của khách hàng thông qua các hoạt động nghiên cứu thị trường, khách hàng mục tiêu và lắng nghe phản hồi của khách hàng.

Nhờ đó, doanh nghiệp có thể định giá sản phẩm sẽ dựa trên giá trị mà sản phẩm mang lại cho khách hàng, phù hợp với khả năng chi trả của khách hàng và có lợi thế cạnh tranh. Về phân phối, doanh nghiệp đưa sản phẩm đến được với khách hàng ở thời điểm và địa điểm thuận tiện. Các hoạt động xúc tiến có thể giúp doanh nghiệp nâng cao nhận thức của khách hàng về sản phẩm, tạo ra nhu cầu và thúc đẩy hành vi mua hàng

2.2. Tạo ra sự khác biệt và lợi thế cạnh tranh so với đối thủ

Doanh nghiệp có thể tạo ra sự khác biệt và đặc trưng riêng cho sản phẩm dịch vụ của mình so với đối thủ cạnh tranh, qua một trong các yếu tố hoặc kết hợp nhiều với nhau:

• Nghiên cứu phát triển sản phẩm dịch vụ có đặc điểm riêng, độc đáo và phù hợp với nhu cầu, mong muốn của khách hàng mục tiêu. 
• Giá cả có thể giúp định vị sản phẩm so với đối thủ cạnh tranh.
• Kênh phân phối phù hợp cũng là một yếu tố giúp doanh nghiệp định vị sản phẩm. 
• Những chiến dịch quảng cáo và xúc tiến bán hàng sáng tạo, độc đáo luôn có thể tác động mạnh mẽ và rộng rãi đến công chúng.

2.3. Tăng độ nhận diện tốt hơn trong tâm trí khách hàng

Kết hợp linh hoạt các yếu tố trong Marketing mix có thể mang lại lợi thế cạnh tranh bền vững cho sản phẩm dịch vụ của doanh nghiệp. Từ việc có thể đáp ứng tốt nhu cầu khách hàng và tạo ra sự khác biệt so với đối thủ, thương hiệu có lợi thế trong mức độ nhận diện trong tâm trí khách hàng. 

2.4. Tối ưu chi phí và tăng doanh số bán hàng

Marketing mix cho phép doanh nghiệp có được cái nhìn tổng thể về hoạt động tiếp thị nói riêng và toàn bộ hoạt động kinh doanh nói chung. Tiếp thị hỗn hợp giúp nhà quản trị tối ưu được chi phí so với việc thực hiện các chiến lược marketing nhỏ lẻ không đồng nhất mục tiêu. Nhờ đó, tiếp thị hỗn hợp sẽ giúp doanh nghiệp đạt có được lợi thế kinh doanh và tăng doanh số bán hàng.

3. 3 mô hình marketing mix được hầu hết các doanh nghiệp ứng dụng

3.1. Mô hình Marketing mix 4P

Mô hình 4P trong Marketing mix được giáo sư E. Jerome McCarthy chắt lọc các ý tưởng của Borden thành bốn chữ P trong tiếp thị: Sản phẩm, địa điểm, khuyến mãi và giá cả.

• Product – sản phẩm: đại diện cho một mặt hàng hoặc một dịch vụ được sản xuất, cung ứng để đáp ứng nhu cầu và mong muốn của khách hàng.

• Price – giá cả: là giá thành của một sản phẩm, dịch vụ vừa có thể tiếp cận được với thị trường mục tiêu vừa đáp ứng được các mục tiêu kinh doanh.
• Place – phân phối: là nơi doanh nghiệp bán sản phẩm. Các kênh phân phối được sử dụng để đưa sản phẩm đến tay khách hàng.
• Promotion – xúc tiến: là cách mà doanh nghiệp quảng bá sản phẩm dịch vụ của mình đến với thị trường mục tiêu, nhằm tiếp cận và thu hút đối tượng khách hàng mục tiêu.

3.2. Mô hình Marketing mix 7P

Mô hình 7P  là sự điều chỉnh để phù hợp loại hình kinh doanh dịch vụ. Các nhà nghiên cứu Bernard Booms và Mary Bitner bổ sung thêm ba yếu tố 3P Marketing hỗn hợp vào năm 1982: Con người, quy trình và bằng chứng vật chất.

• People – con người: đề cập đến tất cả những người có liên quan đến quá trình Marketing, bao gồm: Khách hàng; Nhân viên; Nhà phân phối và Đối tác (công ty truyền thông, các tổ chức phi lợi nhuận, các tổ chức cộng đồng).
• Process – quy trình: gồm có quy trình kinh doanh và quy trình làm việc. Các quy trình sẽ tác động đến trải nghiệm người dùng, liên quan đến cách thức mà doanh nghiệp thực hiện cung cấp dịch vụ.
• Physical evidence  – Bằng chứng hữu hình: là tổng hợp các yếu tố tạo nên môi trường vật chất, là nơi doanh nghiệp cung cấp dịch vụ hoặc bán sản phẩm. Ví dụ như: bao bì sản phẩm, không gian cửa hàng,…

3.3. Mô hình Marketing mix 4C

Mô hình 4C được phát triển bởi Robert F. Lauterborn vào năm 1990. Trong khi chiến lược tiếp thị hỗn hợp 4P truyền thống là tập trung vào sản phẩm, giá cả, địa điểm và xúc tiến – thì mô hình  4C sẽ tập trung vào khách hàng và nhu cầu của họ.

• Customer Solutions: là yếu tố liên quan đến việc doanh nghiệp cung cấp các sản phẩm, dịch vụ đáp ứng nhu cầu và mong muốn của khách hàng. Để xác định nhu cầu của khách hàng, doanh nghiệp cần thực hiện nghiên cứu thị trường và phân tích khách hàng một cách sâu sắc. Bên cạnh đó, việc lắng nghe phản hồi của khách hàng và theo dõi xu hướng thị trường cùng giúp doanh nghiệp đảm bảo rằng các sản phẩm dịch vụ luôn đáp ứng nhu cầu thay đổi của khách hàng.
• Customer Cost: là chi phí của khách hàng, là yếu tố giúp xác định giá trị của sản phẩm, dịch vụ đối với khách hàng. Customer Cost còn bao gồm vào những gì khách hàng phải chi trả ngoài giá tiền để sử dụng sản phẩm, dịch vụ doanh nghiệp.
• Convenience: là yếu tố giúp doanh nghiệp tạo ra các sản phẩm dịch vụ dễ dàng tiếp cận và sử dụng cho khách hàng. Khi sản phẩm dịch vụ có tính thuận tiện, khách hàng sẽ có nhiều khả năng mua và sử dụng hơn.
• Communication: là yếu tố đề cập đến cách thức doanh nghiệp giao tiếp với khách hàng. Mục tiêu giao tiếp chính là xây dựng mối quan hệ với khách hàng, tạo dựng lòng tin và uy tín, đồng thời thu hút và giữ chân khách hàng. Bao gồm: tiếp thị, PR, bán hàng và dịch vụ khách hàng.

4. Doanh nghiệp cần lưu ý gì khi triển khai chiến lược marketing hỗn hợp?

Những lưu ý khi triển khai chiến lược marketing trong doanh nghiệp cần quan tâm khi triển khai các chiến dịch Marketing mix là:

• Đảm bảo sự phù hợp giữa mục tiêu chiến lược Tiếp thị hỗn hợp với mục tiêu Marketing tổng thể và mục tiêu kinh doanh.
• Xác định đúng mục tiêu và khách hàng mục tiêu, tìm hiểu rõ nhu cầu và mong muốn của khách hàng để đưa ra các giải pháp phù hợp cho từng yếu tố trong chiến dịch.
• Tối ưu hóa các yếu tố trong Marketing mix hỗ trợ lẫn nhau, tạo ra một tổng thể thống nhất và hiệu quả. Trong quá trình triển khai, doanh nghiệp cần thường xuyên đánh giá, điều chỉnh để phù hợp với tình hình thị trường và nhu cầu thay đổi của khách hàng.
• Ứng dụng công nghệ hiện đại như công cụ phân tích dữ liệu, tiếp thị tự động hóa,… để dễ dàng thu thập thông tin khách hàng, tối ưu hóa hiệu quả quảng cáo,…
• Liên tục phân tích những thay đổi của môi trường kinh doanh và hành vi tiêu dùng để chủ động lên kế hoạch tiếp thị hỗn hợp kịp thời, hiệu quả.
• Tìm hiểu các yếu tố môi trường vĩ mô tác động đến chiến lược Marketing mix và hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp như: pháp lý, địa lý, tiến bộ khoa học – kỹ thuật, văn hoá, chính trị và tài nguyên thiên nhiên.

5. 3 case study áp dụng chiến lược marketing mix thành công đáng tham khảo

5.1. Chiến lược marketing mix của Vinamilk

Vinamilk là một thương hiệu sữa tươi lâu đời của Việt Nam. Đây cũng là doanh nghiệp thành công trong việc áp dụng chiến lược marketing mix để tạo nên vị thế kinh doanh vững vàng trong nhiều năm qua. Chiến lược Tiếp thị hỗn hợp của Vinamilk là mô hình 4P:

• Product: tập trung vào việc cung cấp các sản phẩm chất lượng cao, đa dạng và đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng, đầu tư vào công nghệ hiện đại và quản lý chất lượng chặt chẽ.
• Price: phạm vi giá cả rộng, từ các sản phẩm giá cả phổ thông đến các sản phẩm cao cấp để phù hợp với các đối tượng khách hàng khác nhau.
• Place: xây dựng một hệ thống phân phối rộng khắp cả nước, từ các kênh siêu thị lớn đến chuỗi cửa hàng riêng và phân phối trên trực tuyến để khách hàng dễ tiếp cận.
• Promotion: Vinamilk đầu tư mạnh vào hoạt động quảng cáo và quan hệ công chúng để xây dựng, duy trì hình ảnh thương hiệu mạnh mẽ nhằm tăng cường nhận diện thương hiệu và tạo sự quan tâm từ phía khách hàng.

5.2. Chiến lược marketing hỗn hợp của Coca cola

Coca Cola áp dụng mô hình 4P trong chiến lược Marketing mix để thâm nhập nhiều thị trường trên toàn cầu.

• Product: tạo ra sự đa dạng về các chủng loại sản phẩm, hơn 500 nhãn hiệu nước có gas với hơn 3.900 sản phẩm.
• Price: định giá các mức giá khác nhau cho các sản phẩm thuộc phân khúc khác nhau.
• Place: thương hiệu có mặt trên thị trường hơn 130 năm và hoạt động hơn 200 quốc gia trên toàn thế giới. Sản phẩm Coca Cola được phân phối rộng khắp, từ các siêu thị cho đến điểm bán lẻ trên toàn cầu
• Promotion: truyền tải các thông điệp tích cực, lan tỏa yêu thương và niềm vui đến mọi người. Sử dụng đa kênh truyền thông:TV, mạng xã hội, Internet, báo in, nhà tài trợ,…

5.3. Chiến lược Marketing Mix của Trung Nguyên Coffee

Trung Nguyên Coffee triển khai những chiến lược Tiếp thị hỗn hợp theo mô hình 4P:

• Product: cho ra đời các sản phẩm từ cao cấp đến phổ thông, tạo sự khác biệt với thông điệp cà phê hương vị đậm đà, hương thơm vẹn nguyên, khẳng định “cà phê thứ thiệt”.
• Price: mức giá trung bình cho từng sản phẩm để có lợi thế cạnh tranh trên thị trường, định giá theo phân khúc.
• Place: mở rộng hệ thống bằng việc nhượng quyền kinh doanh; tận dụng hình thức phân phối truyền thống và hiện đại.
• Promotion: chủ yếu tập trung vào các hoạt động PR. Trung Nguyên thổi hồn dân tộc vào logo và slogan của mình điều đó cũng được thể hiện trong từng sản phẩm và thể hiện trách nhiệm với xã hội, trách nhiệm với quốc gia. 

Navee mong rằng bài trên đây đã giúp quý doanh nghiệp có được những thông tin đầy đủ về Marketing mix và tầm quan trọng của chiến lược này trong việc thúc đẩy tiếp thị và kinh doanh hiệu quả. Nếu quý doanh nghiệp cần triển khai các chiến lược marketing online hiệu quả, vui lòng liên hệ Navee để được tư vấn.