Chiến lược kinh doanh quốc tế là gì? Vai trò và ví dụ

Trong thời đại toàn cầu hóa, kinh doanh quốc tế trở thành một lĩnh vực đầy thử thách nhưng cũng cực kỳ tiềm năng. Để tồn tại được trong môi trường kinh doanh đầy cạnh tranh khốc liệt này, các doanh nghiệp cần phải có một chiến lược kinh doanh quốc tế rõ ràng để có thể tận dụng tối đa các cơ hội đồng thời giảm thiểu các rủi ro trong hoạt động kinh doanh của mình.

Bài viết này của Navee sẽ mang đến cho bạn cái nhìn cụ thể hơn về vai trò cũng như những ví dụ thành công của các chiến lược kinh doanh quốc tế. Hãy cùng khám phá nhé!

1. Chiến lược kinh doanh quốc tế là gì?

Chiến lược kinh doanh quốc tế (International Business Strategy) là một thể thống nhất các chính sách, kế hoạch hoạt động, giải pháp,… được xây dựng, tính toán nhằm đạt được mục tiêu kinh doanh quốc tế đã đề ra trước đó dưới sự tác động của môi trường kinh tế toàn cầu.

Chiến lược kinh doanh quốc tế được xem như một “mảnh ghép” quan trọng của chiến lược phát triển doanh nghiệp trong định hướng phát triển lâu dài và bền vững của doanh nghiệp.

2. Tầm quan trọng của chiến lược kinh doanh quốc tế đối với doanh nghiệp

Trong xu hướng kinh doanh toàn cầu hóa và mở rộng thị phần ở những thị trường quốc tế, chiến lược kinh doanh quốc tế có vai trò quan trọng trong việc giúp doanh nghiệp đi đúng hướng ngay từ đầu và phát huy tối đa tiềm lực, cụ thể:

• Chiến lược kinh doanh quốc tế được xem là kim chỉ nam đối với hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, hướng doanh nghiệp đi đúng quỹ đạo và nâng cao hiệu quả đầu tư.
• Giúp doanh nghiệp tận dụng hiệu quả nguồn lực để nắm bắt, khai thác tốt các cơ hội kinh doanh trên thị trường quốc tế.
• Giảm thiểu các rủi ro, bất lợi
• Giúp doanh nghiệp nâng cao vị thế thương hiệu trên thị trường trong và ngoài nước

3. 4 chiến lược kinh doanh quốc tế điển hình

Có 4 chiến lược kinh doanh quốc tế phổ biến, tùy vào tình hình và điều kiện của doanh nghiệp mà có thể tham khảo và áp dụng:

3.1. Chiến lược quốc tế

Các doanh nghiệp áp dụng chiến lược quốc tế (International Strategy) bằng cách xuất khẩu các sản phẩm, giá trị đặc thù của mình ra thị trường nước ngoài, nơi mà các đối thủ cạnh tranh tại thị trường đó chưa có hoặc năng lực sản xuất yếu kém. 

Hay chiến lược quốc tế tạo lợi nhuận kinh doanh cho doanh nghiệp bằng cách chuyển giá trị và sản phẩm đến các thị trường quốc tế, nơi khách hàng còn quá xa lạ với sản phẩm của doanh nghiệp. 

Có nghĩa là, chiến lược kinh doanh quốc tế này chỉ thực sự hiệu quả khi sự cạnh tranh của các nhà kinh doanh bản địa chưa thực sự mạnh, hay các yếu tố về cắt giảm chi phí, các chính sách, phong tục địa phương không là tác động lớn đối với doanh nghiệp của bạn.

3.2. Chiến lược toàn cầu

Chiến lược toàn cầu (Global Strategy) khá phổ biến. Với chiến lược này, các công ty tập trung vào việc tối ưu chi phí sản xuất để tăng lợi nhuận tích lũy.

Bằng cách các doanh nghiệp mang những sản phẩm, dịch vụ nổi bật, tiêu chuẩn hóa và phân phối chúng ở tất cả các thị trường. Như vậy, nhờ việc sản xuất hàng hóa với số lượng lớn đều đặn nên giá thành sản phẩm của họ sẽ rất cạnh tranh so với các đối thủ nội địa. Điều này giúp doanh nghiệp dễ dàng chiếm lĩnh thị phần tại nước đó.

Chiến lược toàn cầu phù hợp các doanh nghiệp gặp áp lực cao về cắt giảm chi phí và ở những thị trường yêu cầu của khách hàng đối với sản phẩm không có nhiều khắt khe.

3.3. Chiến lược đa quốc gia

Với chiến lược đa quốc gia (Multinational strategy), doanh nghiệp sẽ thực hiện những chiến lược riêng về sản phẩm và marketing nhằm đáp ứng đúng thị hiếu và nhu cầu của từng thị trường ở mỗi quốc gia khác nhau. 

Đặc điểm của chiến lược này chính là những công ty con tại mỗi nước sẽ chịu trách nhiệm thực thi chiến lược, nhưng vẫn chịu sự quản lý của công ty mẹ. Do đó, chiến lược đa quốc gia sẽ làm tăng chi phí và các sản phẩm phải được bán với giá thành cao hơn để đảm bảo lợi nhuận của mình.

Có thể thấy, chiến lược đa quốc gia này sẽ đạt được hiệu quả nếu nhu cầu ở thị trường đó thực sự cao và doanh nghiệp của bạn không gặp phải các vấn đề về cắt giảm chi phí.

3.4. Chiến lược xuyên quốc gia

Chiến lược cuối cùng trong 4 chiến lược kinh doanh phổ biến cần nắm chính là chiến lược xuyên quốc gia (Transnational strategy). Đây là sự kết hợp giữa chiến lược đa quốc gia và chiến lược toàn cầu, cũng là thị trường toàn cầu nhưng phải có sự điều chỉnh cho phù hợp với từng địa phương.

Doanh nghiệp áp dụng chiến lược xuyên quốc gia phải có sự đột phá cao trong sản phẩm/dịch vụ mang đến sự khác biệt, nổi trội, thích ứng với nhu cầu, văn hóa địa phương. Như vậy mới đủ sức cạnh tranh với các đối thủ tương tự trong nước.

Chiến lược này chỉ phù hợp với những doanh nghiệp có đủ tiềm năng, điều kiện thực hiện phân tích, tìm hiểu chi tiết tâm lý tệp khách hàng mỗi quốc gia. Từ đó tạo ra được sự nổi trội, khác biệt sản phẩm và hình ảnh thương hiệu so với đối thủ cạnh tranh.

4. Ví dụ về chiến lược kinh doanh quốc tế

4.1. Chiến lược quốc tế của Microsoft

Microsoft được xem là ví dụ điển hình của chiến lược quốc tế với tiềm lực tài chính lớn và đặc thù sản phẩm công nghệ thông tin trên toàn thị trường không có quá nhiều sự khác biệt.

Có thể thấy, với xu hướng công nghệ bùng nổ như hiện nay khiến nhu cầu sử dụng các thiết bị điện tử và phần mềm tăng mạnh, nhưng lại có khá ít công ty đủ nguồn lực mạnh và kinh nghiệm để tạo nên một hệ điều hành riêng cho mình như Microsoft. Do đó, với số lượng khách hàng lớn cũng như không có nhiều sự cạnh tranh nên Microsoft hầu như không bị ảnh hưởng về giá cả thị trường.

Một vài trường hợp, Microsoft cũng đã từng địa phương hóa tại một vài khu vực nhưng cũng chỉ là sản xuất các phiên bản tiếng nước ngoài cho các chương trình Microsoft nổi tiếng.

4.2. Chiến lược xuyên quốc gia của IKEA

IKEA, nhà bán lẻ nội thất gỗ của Thụy Điển, một trong những tập đoàn lớn nhất thế giới hiện nay. Đây là một trong những ví dụ nổi trội của chiến lược xuyên quốc gia.

Cụ thể, khi mở rộng vào thị trường Trung Quốc vào năm 1998, IKEA đã gặp phải hai vấn đề lớn. Đầu tiên là vì sự khác biệt về văn hóa giữa Châu Á và Châu Âu khá lớn, dẫn đến phong cách sống và thị hiếu của người tiêu dùng về nội thất cũng khác.

Thứ hai là sự cạnh tranh lớn về giá cả khi thị trường Trung Quốc có nhiều sản phẩm, mặt hàng nội địa tương tự nhưng với mức giá thấp hơn nhiều. Nhưng việc giảm giá thành các sản phẩm IKEA để cạnh tranh là không thể vì thuế nhập khẩu của Trung Quốc thời điểm đó khá cao.

Để giải quyết những khó khăn này, IKEA thay đổi khách hàng mục tiêu tại thị trường xứ Trung là tầng lớp trung lưu trẻ tuổi vì đây là tầng lớp có thu nhập tương đối cao và có hiểu biết rõ cũng như sở thích về thiết kế phương Tây.

Do đó hàng năm, IKEA tổ chức khảo sát người tiêu dùng để nắm bắt thị hiếu và chất lượng dịch vụ, sử dụng chiến dịch quảng bá giới thiệu sản phẩm trên các trang mạng xã hội của Trung Quốc, diễn đàn lớn dành cho giới trẻ… chủ yếu là Weibo để tiếp cận. 

Về vấn đề cải thiện giá cả để tăng tính cạnh tranh, IKEA sử dụng nguyên liệu địa phương và mở các xưởng sản xuất tại Trung Quốc để giảm thuế nhập khẩu. Cộng thêm thiết kế dễ tháo lắp và đóng gói bằng phẳng, công ty còn giảm được các chi phí vận chuyển và lắp ráp.

Như vậy, chiến lược xuyên quốc gia của IKEA được thực hiện nổi bật trên tiêu chí kết hợp chất lượng cao nhưng giá thành phải chăng phù hợp với nhu cầu thị trường quốc gia sở tại. 

Rõ ràng, chiến lược kinh doanh quốc tế giữ vai trò quan trọng để định hướng doanh nghiệp của mình phát triển tốt hơn trong xu thế toàn cầu hóa hiện nay. Hi vọng những thông tin chia sẻ bên trên thật sự hữu ích và giúp các bạn hiểu rõ hơn về khái niệm này.